دستگاه ایکس ری (X-RAY)، تونل تصویربرداری است که اشعه ایکس به اجسام در حال عبور از این تونل میتاباند و تصویربرداری از اجسام صورت میگیرد. اشعه ایکس با تابش بر سطح اجسام، عناصری که به طور معمول قابل مشاهده نیست را در معرض دید قرار میدهد. دستگاه کنترل بازرسی ایکس ری، یک فناوری پیشرفته و بدون خطر برای ردیابی، تشخیص و شناسایی اشیاء و مواد مشکوک نظیر بمب، مواد منفجره، مواد مخدر، کالای قاچاق، انواع سلاح سرد و گرم، گوشی همراه و ابزار و قطعات فلزی و … است. این دستگاه در مناطق حساس و استراتژیک مانند فرودگاهها، سالن اجلاس و کنفرانسهای مهم، ورودی وزارتخانهها و سازمانهای خاص دولتی، مبادی ورودی گمرک و مرزها، برخی کارگاهها و کارخانههای حساس و… مورد استفاده قرار میگیرد تا بار چمدانها، کیفها، بستهها و پالتهای مختلف و کانتینرهایی که بررسی دستی آنها بسیار وقتگیر و طاقتفرساست، به صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرند.
دستگاه ایکس ری بازرسی بار، اغلب با عناوینی چون دستگاه بازرسی ایکس ری، دستگاه ایکس ری فرودگاهی، دستگاه ایکس ری کانتینری، دستگاه ایکس ری مواد مخدر و … شناخته میشوند.
از دستگاه ایکس ری برای اهداف و مقاصد گوناگونی استفاده میشود و انواع و ابعاد مختلفی دارد.
1. دستگاه ایکس ری بازرسی چمدانی؛ این دستگاه که اغلب کاربرد بسیار زیادی در فرودگاهها، ورودی و خروجی مرزها، سازمانهای حساس استراتژیک دولتی، نیروگاهها و مناطق حساس نظامی برای ردیابی و بررسی دقیق کیف، چمدان و بستههای گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند. مجموعه آریوتک، با افتخار به عرضه دستگاه ایکس ری بازرسی بار با کیفیت مینماید. این دستگاهها، حاصل فکر و توانایی مهندسین عزیز ایرانی است که توانستهاند محصولاتی تولید نمایند که با محصولات مشابه خارجی در عرصه بینالملل رقابت کرده و قیمت تمام شده آن نسبت به محصولات مشابه کمتر و با صرفه اقتصادی بیشتر است.
2. دستگاه ایکس ری مواد غذایی؛ برای اطمینان از سلامت و بهداشت مواد غذایی، به خصوص کنسروها و مواد غذایی دربسته، از دستگاه ایکس ری مواد غذایی استفاده میشود. با استفاده از این دستگاه میتوان به صورت دقیق به کنترل و نظارت مواد غذایی پرداخت.
3. دستگاه ایکس ری خودرویی، کامیونتها و وانت.
4. دستگاه ایکس ری گمرکی، کامیونی و کانتینری و اتوبوس؛ یکی از کاربردهای مهم ایکسری کانتینری و گمرکی، در مبادی ورودی و خروجی گمرکی است که براساس دستورالعمل گمرکی، محمولههای بار و پالتها و بستههای وارداتی و صادراتی را به وسیله دستگاه ایکس ری گمرکی مورد بررسی قرار میدهند تا از این اطمینان حاصل کنند که بار محمولهها مجاز و براساس دستورالعملها و بارنامه میباشد. باید دقت شود که اغلب، بارهای صادراتی و وارداتی پلمپ بوده و امکان باز کردن بستهها وجود ندارد، بنابراین، دستگاههای ایکس ری کانتینری و گمرکی، کمک شایانی به تشخیص و اطمینان از مجاز بودن بار حمل شده، مینماید.
5. دستگاه ایکس ری انسان؛ این نوع دستگاه بازرسی ایکس ری در انواع مختلفی ساخته میشودکه اهدافی متفاوتی دارند نظیر: دستگاه ایکس ری برای حوزه سلامت (رادیولوژی)، دستگاه ایکس ری دندانپزشکی، دستگاه ایکس ری بازرسی انسانی برای موارد امنیتی و ایمن.